Trong kỷ nguyên số hóa và làm việc từ xa, âm thanh chất lượng cao đóng vai trò quan trọng trong hội nghị trực tuyến, giảng dạy online, trợ lý giọng nói và các ứng dụng thực tế ảo. Một trong những công nghệ nổi bật giúp cải thiện trải nghiệm âm thanh là Microphone Array – hệ thống gồm nhiều micro hoạt động đồng thời, kết hợp xử lý tín hiệu thông minh để thu âm rõ ràng, chính xác và loại bỏ tạp âm. Vậy Microphone Array là gì?  Thiết bị này có nguyên lý hoạt động như thế nào? Cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây nhé!

1. Microphone Array là gì?

Microphone Array là gì? Microphone array là một hệ thống gồm nhiều micro hoạt động đồng thời và được kết nối với nhau để thu nhận, xử lý âm thanh một cách thông minh. Thay vì chỉ dựa vào một micro đơn lẻ, hệ thống này tận dụng sức mạnh của nhiều micro để phân tích và tái tạo âm thanh với độ chính xác và chất lượng cao hơn.

microphone-array-la-gi (5)Với cấu trúc này, microphone array có thể tạo ra các “micro ảo” (virtual microphones) giúp xác định chính xác vị trí nguồn âm, lọc tạp âm, giảm tiếng vang, và tăng độ rõ ràng của giọng nói. Công nghệ này thường được ứng dụng trong các phòng họp trực tuyến, hệ thống hội nghị, thiết bị smart home, trợ lý ảo, hoặc sản phẩm thu âm chuyên nghiệp, nơi yêu cầu âm thanh rõ ràng và chính xác.

2. Ưu điểm của Microphone Array là gì

Qua những chia sẻ bên trên chắc hẳn bạn đã hiểu rõ khái niệm Microphone Array là gì? Vậy hệ thống này có ưu điểm vượt trội gì? Microphone Array mang đến nhiều lợi ích vượt trội, đặc biệt trong các ứng dụng hội nghị, ghi âm chuyên nghiệp, hay điều khiển bằng giọng nói. Những ưu điểm nổi bật bao gồm:

microphone-array-la-gi (3)

  • Độ rõ âm vượt trội (SNR Gain): Nhờ công nghệ xử lý chùm sóng (beamforming), microphone array giúp tăng tỷ lệ tín hiệu trên nhiễu, mang lại âm thanh rõ ràng, sắc nét ngay cả trong môi trường ồn ào.

  • Khả năng định hướng chính xác (Directivity): Hệ thống có khả năng tập trung thu âm từ hướng mong muốn, đồng thời loại bỏ âm thanh không cần thiết từ các hướng khác, đảm bảo giọng nói nổi bật và dễ nghe hơn.

  • Giảm tiếng vang và tạp âm (Noise & Echo Suppression): Công nghệ xử lý tín hiệu hiện đại hỗ trợ triệt tiêu vang vọng và giảm thiểu tiếng ồn, tối ưu cho hội nghị trực tuyến và các thiết bị nhận diện giọng nói.

  • Thu âm đa hướng (Multi-directional Capture): Một số dòng như planar hoặc 3D array có thể thu âm từ nhiều hướng cùng lúc, mang đến trải nghiệm âm thanh chân thực, lý tưởng cho hội thảo hoặc ứng dụng âm thanh không gian 3D.

3. Nguyên lý hoạt động của Microphone Array là gì

Microphone array hoạt động dựa trên nguyên tắc giao thoa sóng âm (wave interference) giữa nhiều phần tử micro. Khi âm thanh phát ra từ một nguồn, sóng âm sẽ đến từng micro trong hệ thống ở các thời điểm hơi khác nhau. Bằng cách xử lý và phân tích sự khác biệt này, hệ thống có thể xác định hướng, tăng cường tín hiệu mong muốn và giảm thiểu tiếng ồn hoặc âm thanh không cần thiết từ các hướng khác.

microphone-array-la-gi

Các cơ chế hoạt động chính của Microphone Array: 

  • Beamforming điện tử: Tín hiệu thu từ các micro sẽ được điều chỉnh thời gian trễ (delay) và cộng hưởng chính xác để tạo thành “chùm thu âm” (beam) hướng về nguồn âm mong muốn. Điều này giúp tăng độ rõ ràng và giảm nhiễu nền.
  • Hệ số mảng (Array Factor – AF): AF là biểu đồ độ lợi theo góc của hệ thống, cho phép người thiết kế kiểm soát độ rộng và hình dạng chùm thu âm. Nhờ đó, micro array có thể tập trung vào một khu vực nhất định hoặc mở rộng phạm vi thu theo nhu cầu sử dụng.
  • Độ định hướng (Directivity Index – DI): DI thể hiện mức độ tập trung của microphone array về hướng chính so với các hướng khác, cho thấy khả năng loại bỏ tạp âm và nâng cao chất lượng âm thanh trong môi trường nhiều nhiễu.

Nhờ cách xử lý thông minh này, microphone array đem lại âm thanh rõ ràng, tự nhiên, phù hợp cho các ứng dụng hiện đại như hội nghị truyền hình, phòng họp thông minh, hệ thống giảng dạy trực tuyến hay điều khiển bằng giọng nói.

4. Hạn chế của Microphone Array là gì

Dù mang lại nhiều ưu điểm vượt trội trong thu nhận và xử lý âm thanh, Microphone Array vẫn tồn tại một số hạn chế cần cân nhắc khi ứng dụng thực tế:

microphone-array-la-gi (4)

  • Chi phí và độ phức tạp cao: Cần nhiều micro và bộ xử lý DSP, dẫn đến chi phí đầu tư lớn và thiết kế phức tạp.
  • Phụ thuộc môi trường: Hiệu quả beamforming giảm trong không gian có âm vang hoặc tạp âm cao.
  • Yêu cầu xử lý mạnh mẽ: Nhiều micro đồng nghĩa với việc cần tài nguyên tính toán lớn để xử lý thời gian thực.
  • Độ chính xác dễ bị ảnh hưởng: Sai lệch vị trí micro hoặc hiệu chuẩn không chính xác làm giảm hiệu suất định hướng âm thanh.

Tham khảo thêm:

5. Ứng dụng của Microphone Array

Microphone Array không chỉ nâng cao chất lượng âm thanh mà còn mở ra nhiều ứng dụng chuyên nghiệp trong các lĩnh vực khác nhau:

microphone-array-la-gi (2)

  • Hội nghị truyền hình (Video Conferencing): Micro array giúp thu âm giọng nói rõ ràng, giảm tạp âm và tiếng vang, từ đó cải thiện trải nghiệm họp trực tuyến, tăng hiệu quả giao tiếp và khả năng tương tác giữa các thành viên trong phòng họp.
  • Điều khiển bằng giọng nói và trợ lý thông minh (Smart Assistants): Với khả năng tập trung âm thanh và loại bỏ tạp âm, micro array giúp các thiết bị như Google Assistant, Amazon Alexa hay Siri nhận dạng lệnh giọng nói chính xác ngay cả trong môi trường ồn ào.
  • Âm thanh đa hướng và thực tế ảo (VR/AR): Một số loại micro array hỗ trợ thu âm 3D, tái hiện chính xác âm trường xung quanh, mang đến trải nghiệm âm thanh chân thực trong các ứng dụng VR/AR, phòng thu âm không gian ảo hoặc phim 360 độ.
  • Thiết bị định vị âm thanh (Acoustic Cameras): Micro array được sử dụng để xác định vị trí nguồn âm trong phòng, tương tự như cách camera ánh sáng định vị vật thể. Ứng dụng này phổ biến trong nghiên cứu, kiểm tra môi trường âm thanh hoặc giám sát kỹ thuật.
  • Ghi âm chất lượng cao và môi trường khắt khe: Micro array giúp thu âm chi tiết, chính xác trong các phòng thu, nghiên cứu âm thanh hoặc môi trường có nhiều tạp âm, đáp ứng các yêu cầu khắt khe về chất lượng âm thanh và đo đạc chuyên nghiệp.

6. Các sản phẩm nổi bật trang bị Microphone Array là gì

Microphone Array hiện nay được ứng dụng rộng rãi trong các sản phẩm chuyên nghiệp và thiết bị thông minh, giúp tối ưu chất lượng âm thanh và khả năng nhận diện giọng nói. Dưới đây là một số sản phẩm nổi bật:

  • Shure Microflex Advance (MXA Series): Micro array dạng trần hoặc bàn, tích hợp beamforming và DSP, cho phép thu âm rõ ràng trong phòng họp lớn hoặc vừa, tối ưu cho các ứng dụng hội nghị chuyên nghiệp.
  • Shure Ceiling Array MXA901/902/920: Micro treo trần với khả năng beamforming linh hoạtecho-cancel, cung cấp độ phủ âm thanh chính xác đến từng vị trí nói, lý tưởng cho các phòng họp hiện đại và hệ thống hội thảo trực tuyến.
  • ClearOne BMA Series: Micro array dạng trần, có khả năng xoay góc tự động và tích hợp AEC (Acoustic Echo Cancellation), thích hợp cho phòng họp thông minh và môi trường cần thu âm đa hướng.
  • TOA Steering Array (AM-1BMK2): Micro array gắn trên bục nói, có beam tracking tự động theo giọng nói, đảm bảo thu âm chính xác cho người thuyết trình mà không bị nhiễu từ các hướng khác.
  • Lenovo ThinkSmart One Pro Videobar: Thiết bị videobar mini tích hợp 8 micro array, hỗ trợ loại bỏ ồn và echo, tối ưu cho môi trường làm việc hybrid, họp video hoặc hội nghị trực tuyến mượt mà.
  • Seeed Studio ReSpeaker Mic Array v2.0: Module micro array nhỏ gọn, chuyên dụng cho ứng dụng IoT, trợ lý ảo hoặc phát triển DIY, phù hợp cho các dự án công nghệ thông minh và nghiên cứu thử nghiệm.

FAQs – Câu hỏi thường gặp 

1. Microphone array khác micro đơn lẻ như thế nào?
Microphone array vượt trội hơn micro đơn lẻ nhờ khả năng định vị âm thanh, khử ồn và beamforming, mang lại âm thanh rõ ràng và chính xác hơn.

2. Khái niệm Beamforming trong Microphone Array là gì?
Beamforming là kỹ thuật xử lý tín hiệu cho phép tập trung độ nhạy của micro vào một hướng âm cụ thể, loại bỏ tiếng ồn từ các hướng khác.

3. Micro array phù hợp với những ứng dụng nào?
Micro array thích hợp cho hội nghị trực tuyến, AR/VR, trợ lý giọng nói, định vị âm thanhghi âm chất lượng cao trong môi trường chuyên nghiệp.

4. Cần bao nhiêu micro trong một array?
Một microphone array cần tối thiểu 2 micro, nhưng trong thực tế, tùy vào mục đích và quy mô, số lượng micro có thể lên đến hàng chục hoặc hàng trăm.

5. Làm sao để chọn sản phẩm phù hợp?
Trước tiên, xác định nhu cầu sử dụng như hội họp, giảng dạy, VR/AR, sau đó lựa chọn các sản phẩm beamforming từ các thương hiệu uy tín như Shure, ClearOne, TOA, Lenovo để đảm bảo chất lượng và hiệu quả tối ưu.

Kết luận

Microphone Array là một giải pháp âm thanh hiện đại, mang lại chất lượng thu âm vượt trội nhờ khả năng beamforming, định vị âm thanh và khử tạp âm. Với nguyên lý hoạt động dựa trên giao thoa sóng âm và xử lý tín hiệu thông minh, hệ thống này không chỉ cải thiện độ rõ ràng của giọng nói mà còn mở rộng khả năng thu âm đa hướng và tái tạo âm thanh 3D. Hy vọng với những thông tin được Hoàng Minh tổng hợp và chia sẻ bên trên bạn có thể hiểu rõ Microphone Array là gì nguyên tắc hoạt động và ứng dụng của thiết bị này. Nếu bạn đang có nhu cầu tìm mua micro cho hệ thống của mình hãy liên hệ ngay với Hoàng Minh để tư vấn báo giá nhanh nhất!

Hoàng Minh JSC

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Fill out this field
Fill out this field
Vui lòng nhập địa chỉ email hợp lệ.
You need to agree with the terms to proceed